รองศาสตราจารย์ ดร. คนึงนิจ ศรีบัวเอี่ยม คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และผู้ร่วมก่อตั้ง เครือข่ายอากาศสะอาด ประเทศไทย กล่าวรายงาน เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2566 เนื่องในโอกาสวันอากาศสะอาดสากลเพื่อท้องฟ้าสีคราม (ภาพ: เครือข่ายอากาศสะอาด)

ผู้เชี่ยวชาญ ศิลปิน และนักเคลื่อนไหวภาคประชาสังคม สนับสนุนสิทธิในอากาศสะอาด เนื่องในวันอากาศสะอาดสากล เพื่อท้องฟ้าสีคราม

กรุงเทพฯ, 18 กันยายน 2566

เครือข่ายอากาศสะอาด ประเทศไทย องค์กรร่วมจัด นักวิชาการ นักเคลื่อนไหวภาคประชาสังคม ศิลปิน นิสิต และนักเรียน ผนึกกำลังประกาศยืนยันว่า “สิทธิในอากาศสะอาดเป็นสิทธิมนุษยชนสิ่งแวดล้อม” ผ่านงานเสวนาวิชาการและการแสดงนิทรรศการจมูก เนื่องในวันอากาศสะอาดสากล 7-15 กันยายน 2566 ที่คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ความกังวลของสาธารณชนเกี่ยวกับมลพิษฝุ่นละออง PM2.5 ได้รับความสนใจอย่างมาก เนื่องจากมีผลกระทบอย่างมากต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อม คุณภาพชีวิต และสุขภาพของประชาชน ไม่เพียงแต่ในประเทศไทยเท่านั้น แต่ยังรวมถึงทั่วโลกด้วย มลพิษทางอากาศส่งผลเสียต่อประชากรกลุ่มเปราะบาง เช่น ผู้สูงอายุ เด็ก สตรีมีครรภ์ และคนทำงานกลางแจ้ง นอกจากนี้ ยังสร้างภาระที่ไม่เป็นธรรมให้กับผู้ด้อยโอกาสทางเศรษฐกิจซึ่งมีงบประมาณจำกัดในการเข้าถึงทรัพยากรเพื่อปกป้องสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของพวกเขา ในปี 2019 สมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติได้กำหนดให้วันที่ 7 กันยายนของทุกปีเป็นวันอากาศสะอาดสากลเพื่อท้องฟ้าสีคราม เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับปัญหาที่สำคัญนี้

เนื่องในโอกาสวันอากาศสะอาดสากล เพื่อท้องฟ้าสีคราม เครือข่ายอากาศสะอาด ประเทศไทย ร่วมกับคณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้จัดงานเสวนาเรื่อง “สิทธิมนุษยชนสิ่งแวดล้อม: สิทธิในอากาศสะอาด" เมื่อวันที่ 7 กันยายน และได้จัดงานนิทรรศการศิลปะชื่อ "สิทธิเจ้าของจมูก ไม่ถูกมองข้าม" ซึ่งเปิดตัวไปในวันที่ 7 กันยายน และยังจัดแสดงต่อตั้งแต่วันที่ 11 ถึง 15 กันยายน ที่คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กรุงเทพฯ การเสวนาเรื่อง “สิทธิมนุษยชนสิ่งแวดล้อม: สิทธิในอากาศสะอาด” เน้นหัวข้อสำคัญ ได้แก่ 1) สิทธิมนุษยชนสิ่งแวดล้อม; 2) สิทธิในอากาศสะอาดสำหรับกลุ่มเปราะบาง 3) ธุรกิจและสิ่งแวดล้อมกับสิทธิในอากาศสะอาด และ 4) สิทธิในอากาศสะอาดกับการปรับตัวต่อภัยพิบัติและวิกฤตสิ่งแวดล้อมรูปแบบใหม่โดยการฟ้องคดีและการสร้างกฎหมายใหม่

การเสวนาดังกล่าวมีผู้ทรงคุณวุฒิชาวไทยที่มีชื่อเสียง เช่น วิทิต มันตาภรณ์ ศาสตราจารย์กิตติคุณ คณะนิติศาสตร์ จุฬาฯ และผู้รายงานพิเศษด้านสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ คุณศยามล ไกยูรวงศ์ กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร. สุรชาติ บำรุงสุข คณะรัฐศาสตร์จุฬาฯ พร้อมกันนี้ มี ผู้เชี่ยวชาญระหว่างประเทศ ได้แก่ Dr. David Boyd ผู้รายงานพิเศษแห่งสหประชาชาติด้านสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม Beatriz Cardenas ผู้อำนวยการฝ่ายคุณภาพอากาศระดับโลกของ Air Quality Global Director, World Resources Institute (WRI) และ Emma Bud ทนายความจาก Clean Air Client Earth

ศาสตราจารย์กิตติคุณ วิทิต มันตาภรณ์ กล่าวปาฐกถาพิเศษ “แนะนำสิทธิในอากาศสะอาดในวันอากาศสะอาดสากล” ในงานงานเสวนาเรื่อง “สิทธิมนุษยชนสิ่งแวดล้อม: สิทธิในอากาศสะอาด" เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2566 เนื่องในโอกาสวันอากาศสะอาดสากลเพื่อท้องฟ้าสีคราม จัดที่คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย(ภาพ: เครือข่ายอากาศสะอาด)

ควบคู่ไปกับการเสวนาทางวิชาการ เป็นการแสดงนิทรรศการศิลปะ “สิทธิเจ้าของจมูก ไม่ถูกมองข้าม” โดยนำเสนอผลงานของ ธนวัต มณีวา ศิลปินและเจ้าของแบรนด์ TAM:DA ผู้สร้างสรรค์ประติมากรรมจมูกเสียบต่อกับเครื่องดูดฝุ่นประกอบด้วยขนาดใหญ่ กลาง และเล็ก จำนวน 13 ชิ้น ซึ่งทำจากวัสดุใช้แล้วนำกลับมาใช้ใหม่ จัดแสดงที่ลานเอนกประสงค์ ชั้นล่าง คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นพื้นที่ที่นิสิตนักศึกษาและบุคคลทั่วไปเดินผ่านไปมา แนวคิดเบื้องหลังของงานประติมากรรมเหล่านี้ คือ การสร้างงานศิลปะที่เรียบง่ายเพื่อให้ผู้คน โดยเฉพาะผู้ที่อาศัยอยู่ในเขตเมือง สามารถสัมผัสได้ง่าย จมูกของเราเปรียบเสมือนเครื่องดูดฝุ่นที่สูดเอาสารพิษอยู่ตลอดเวลา ดังนั้น จึงเป็นการย้ำเตือนถึงปัญหามลพิษทางอากาศและ PM2.5

งานเสวนาวิชาการและงานนิทรรศการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้ สร้างความตระหนักรู้ และส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ให้กับสังคมเกี่ยวกับสิทธิในอากาศสะอาด ในมิติต่างๆ ทั้งสิทธิมนุษยชน กฎหมาย สุขภาพ สิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และสังคม เพื่อสร้างพลังร่วมจากทุกภาคส่วนในการขับเคลื่อนสังคมไปสู่การมีอากาศสะอาด มีสุขภาพที่ดี และมีชีวิตที่ไม่ตายก่อนวัยอันควร คาดว่าความรู้และประสบ การณ์ที่ได้รับจากกิจกรรมนี้ ทั้งแบบพบปะด้วยตนเองและทางออนไลน์ จะเป็นประโยชน์และมีส่วนช่วยในการแก้ปัญหาร่วมกันสำหรับความท้าทายในอนาคต นอกจากนี้ กิจกรรมนี้ยังสอดคล้องกับความคิดริเริ่มของสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติในการกำหนดให้มีวันอากาศสะอาดสากลเพื่อท้องฟ้าสีคราม

นักกฎหมายและบุคคลอื่น ๆ รวมตัวรอบรอบประติมากรรมจมูกเสียบต่อกับเครื่องดูดฝุ่นนิทรรศการศิลปะ “สิทธิเจ้าของจมูก ไม่ถูกมองข้าม” เพื่อแสดงถึงสิทธิในอากาศสะอาดซึ่งเป็นส่วนสำคัญของสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐาน(ภาพ: เครือข่ายอากาศสะอาด)

โดยสรุป ข้อความสำคัญที่เครือข่ายอากาศสะอาด ประเทศไทย ต้องการถ่ายทอดจากการจัดกิจกรรมครั้งนี้ คือ ถ้อยคำของศาสตราจารย์กิตติคุณ วิทิต มันตาภรณ์ ที่ว่า "Clean Air is a Synonym for Human Rights - a Breath of Life !"หรืออาจแปลได้ว่า “อากาศสะอาดเป็นเรื่องเดียวกับสิทธิมนุษยชน ซึ่งก็คือ ลมหายใจของชีวิต!”

เพื่อช่วยกันสนับสนุนการขับเคลื่อนอันสำคัญเพื่ออากาศสะอาดของไทย ท่านสามารถมีส่วนร่วมอย่างง่ายๆ เพียงเข้าไปร่วมลงชื่อในเว็ปไซต์ thailandcan.org เพื่อเรียกร้องให้มีพระราชบัญญัติอากาศสะอาด ที่ร่างโดยเครือข่ายอากาศสะอาด ประเทศไทย ขณะนี้ มีผู้ลงชื่อแล้วถึง 60,000 รายชื่อ แต่เรายังต้องการการสนับ สนุนเพิ่มขึ้นอีก โปรดช่วยกันลงชื่อและเชิญชวนให้เพื่อนๆ และครอบครัวของท่านทำเช่นเดียวกัน

หมายเหตุ: สามารถชมบันทึกการเสวนา“สิทธิมนุษยชนสิ่งแวดล้อม: สิทธิในอากาศสะอาด" วันที่ 7 กันยายน 2566 ฉบับเต็มได้ที่:

https://www.facebook.com/LawChula/videos/657803812965055/

https://www.facebook.com/LawChula/videos/880868466727646

ต้องการข้อมูลเพิ่มเติม กรุณาติดต่อ:

วีณาริน ลุลิตานนท์ อีเมล: ThailandCleanAirNetwork@gmail.com

กัญฐณา อภิรภากรณ์ อีเมล: Md@Infinitevision.co.th